Ortodonti Tedavisi Nedir?
Ortodonti, diş, ağız ve çene yapısındaki uyumsuzluk, çarpışıklık, sıkışıklık,
ayrıklıklar gibi düzensizliklerin ve yapısal bozuklukların teşhis ve tedavisini içeren
bir diş hekimliğinin bir dalıdır. Ortodontinin amacı estetik bir görüntü kadar
dişlerdeki çarpışıklığın veya eğriliğin yol açtığı konuşma bozuklukları , diş
gıcırdatması, dişlerin fonksiyonlarını yerine getirememesi gibi sorunların da tedavisini
kapsar.
Bu tedaviler “ Ortodontist “ dediğimiz alanında uzman diş hekimlerinin muayenesiyle
başlar. Ortodontist ağız yapısını inceler, herhangi bir çürük, abse, iltihap veya diş
eti problemlerinin var olup olmadığını, çekim yapılması gerekip gerekmediği tespit
edilir. Eğer bu durumlardan herhangi biri var ise , öncelikle bunların tedavileri
yapılır. Sonrasında ortodonti tedavisine başlanır. Çünkü sağlıklı bir ortodonti tedavisi
için sağlıklı bir diş zemini olmalıdır.
Hastanın ağız yapısı ve dişlerdeki eğriliğin boyutu, tedavi yönteminin ve süresinin
belirlenmesinde önemli rol oynamaktadır. Ortodontist muayeneden sonra size en uygun
yöntemi belirleyecektir.
Estetik kaygısı yaşayan hastalar için şeffaf diş telleri de mevcuttur. Ortodontistiniz
başka bir şey önermediği takdirde hasta kendi istediğine göre seçim yapabilir.
Ortodonti tedavisi her yaşta tedavi uygulanabilir. Kişide çene bozukluğu var ise 12 yaş
öncesi tedavi edilmelidir. Çene bozukluklarında ileri yaşlarda tedavi çok zordur.
Ortodonti Tedavisinde Neler Yapılır?
• Dişler arasındaki boşluklar kapanır.
• Dişler düzgün şekilde hizalanır.
• Çarpık dişler düzeltilir.
• Çiğneme fonksiyonu düzeltilir.
• Diş ve diş etlerinin daha uzun süre sağlıklı kalması sağlanır.
• Dişlerin uzun süre aşınması ve travma önlenmiş olur.
• Yanlış çene kapanışların düzeltilir.
İlk Ortodontik Muayene Ne Zaman Yapılmalıdır?
Her çocuk 7 yaşından önce mutlaka bir ortodontik tedaviden geçmelidir. Bunun dışında,
geniz eti problemleri, uzun süre emzik kullanma, erken süt dişi çekimi, dudak-damak
yarığı gibi durumlarda ortodontik muayene yapılmalıdır.
Erken yaşta yapılan ortodontik muayene sonucunda ileri yaşlarda çıkabilecek problemler
önceden belirlenip kolayca çözümlenir. Pek çok hastanın ortodontik aktif tedavisi 9-14
yaşları arasında başlar. İskeletsel bozukluklar çocuğun büyüme dönemi bitmeden
çözülmelidir.
Neden Ortodontik Tedavi Görülmeli?
Çapraşık dişlerin temizlenmesi oldukça zordur. Kötü kapanış diş yüzeylerinde aşınmalara, çiğneme, konuşma gibi fonksiyonlarda zorluklara yol açabileceği gibi, dişleri destekleyen kemik ve diş eti yapılarında da aşırı strese sebep olabilir. Tedavi edilmediği takdirde, bu problemler zamanla daha ciddi hale dönüşerek gelecekte daha komplike tedavi gereksinimi doğurabilir.
Ortodontik Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Sabit Ortodontik tedavi (diş teli): Bütün süt dişlerinin değişmiş ve daimi dişler
çıkmış olmalıdır. Bu da 11-13 yaşları arasına denk gelmektedir.
Dişlerin ön yüzeylerine metal veya porselenden tutucu parçaların sabitlenmesi ve bu
parçaların içine diş tellerin yerleştirilmesidir. Bu tedavi 1,5-2,5 yıl arasında
sürebilir.
Hareketli Apareyler: Tüm dişlerin sığmayacağı kadar küçük olan çeneleri
genişletmek amaçlı kullanılan apareylerdir. Bu apareyler takıp çıkartmalıdır. Bu
apareyler sayesinde ileride yapılacak telli ortodonti tedavisinin süresi azalır.
Ortodontik Tedavide Kullanılan Braket Çeşitleri
Diş Telleri: porselen, plastik veya metal tutucu parçaların yerleştirilmesi ve
diş tellerinin de bu tutucu parçalara tutturulmasıyla uygulanan tedavidir. Porselen
teller beyaz olduğunu için çok belli olmazlar. Fakat çay kahve gibi renkli gıdalar
tüketildiğinde rengi değişebilir. Metal tellerin de artık her rengi mevcuttur.
Metal diş tellerine alternatif olarak günümüzde daha estetik görünümlü olan porselen diş
telleri de kullanılmaktadır.
Metal Braket ve Porselen Braket Arasındaki Fark Nedir?
• Porselen braketler dişe takıldığında metal tellere oranla daha az fark edilirler.
• Porselen braket daha estetiktirler. Estetik kaygısı olan hastalar daha çok tercih
ederler.
• Porselen braketlerin, metal braket ile tedavi süresi açısından arasında çok fark
yoktur.
• Porselen braketler metal braketler kadar güçlüdür.
• Porselen braketler ,metal braketlerden daha büyük olsalar da diş rengine yakın
oldukları için genellikle fark edilmezler.
• Alerjik reaksiyona neden olmazlar.
• Darbelere ve sert yiyeceklere dayanıklıdırlar.
• Dış görünümüne önem veren, daha çok estetik kaygısı olan ve ileri yaşlarında diş teli
tedavisini düşünen hastalarımız için porselen diş telleri en doğru seçim olacaktır.
• Metal diş telleri porselen diş tellerine göre daha dayanıklıdır ve daha kısa sürede
sonuç verir.
• Metal diş telleri porselen diş tellerine göre maliyet açısından daha uygundur.
Görünmez Teller (Lingual ortodonti): Diş tellerinin dişin ön yüzeyi yerine
dişlerin
arka kısımlarına yerleştirmesiyle uygulanan ortodonti çeşididir. Diş tellerini kimse
görmeden tedaviniz bitmiş olur.
Şeffaf Plaklar: Görünmeyecek kadar şeffaf apreylerle yapılan tedavidir. Ölçü
alınarak kişiye özel üretilirler. Yemek yerken kolaylıkla çıkarılıp tekrar takılabilir.
Dışarıdan bakıldığından fark edilmediği için tercih edilirler. Diş tellerinde meydana
gelebilen irritasyonlar şeffaf apareylerde olmaz.
Diş Teli Tedavisi Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
• Diş teliniz takıldıktan sonra diş ve dişeti bakımınız daha büyük önem kazanır. Düzenli
fırçalamalı günlük bakımınızı düzenli yapmalısınız.
• Diş hekiminizin önerdiği fırçayı kullanmalı ve gösterdiği şekilde fırçalamalısınız.
• Diş hekimiz ağız gargarası, diş ipi veya ara yüz fırçası önerdiyse bunları da düzenli
kullanmaya dikkat ediniz.
• Braketeler ilk takıldığında alışana kadar yumuşak gıdalar dikkatli yiyip içiniz.
• Sert ve şeker gibi yapışkan gıdalar tüketmemeye özen gösteriniz.
• Meyveleri ısırarak yemek yerine küçük parçalara bölerek tüketiniz.
• Braketler varken sert maddeleri ısırmayınız. Kalem gibi…
Ortodonti Tedavisi Her Yaşta Uygulanabilir mi?
Ortodonti tedavisi gelişen teknolojiyle beraber her yaş grubu için uygulanan bir tedavi yöntemi olmuştur. Günümüzde kadın, erkek, genç, yaşlı, çocuk gözetmeksizin bu tedaviye ihtiyaç duyan herkese kolaylıkla uygulanabilmektedir. Diş tellerinin herhangi bir yan etkisi olmadığından , bir sağlık sorunu teşkil etmezler. Bu yüzden diş yapısında bozukluk olan veya dişlerinden hoşnut olmayan herkes, ortodonti tedavisinden yararlanabilmektedir.
Metal Alerjisi Olanlar Ortodonti Tedavisi Görebilir mi?
Yaşınız ne olursa olsun sağlıklı bir gülümseme herkesin hakkıdır. Ortodonti tedavisi eskiden çocuklarla özdeşleşmişti. Günümüzde artan bir sayıyla yetişkinlerde artık bu tedaviyi tercih etmektedir. Güncel ortodonti hastalarının üçte biri yetişkinlerden oluşmaktadır.
Şeffaf Plaklar
Metal diş tellerine alternatif bir tedavi olan şeffaf plaklar; hastalar için kişiye özel
üretilen sıralı plaklardır. Dışardan görülmezler, kolayca takıp çıkarılabilirler.
Böylece kimse fark etmeden ortodonti tedaviniz bitmiş olur.
Şeffaf plaklar için doktorunuz öncelikle bir ölçü alır. Bu ölçü laboratuvara
gönderilerek bilgisayar ortamında kişiye özel plaklar hazırlanır. Plaklarınız hazır
olduğunda doktorunuz size her randevunuzda plağınızı teslim eder. Her plak 15 gün gibi
bir süre zarfında doktorunuz tarafından yenisi verilerek değiştirilir. Tedavi süresi
dişlere bağlı olarak değişebilir. Plakları yemek yerken kolaylıkla çıkarıp
takabilirsiniz.
Şeffaf Plağın Avantajları Nelerdir?
• Kolayca takıp çıkartılabilir. Diş tellerinde olduğu gibi doktor müdahalesi
gerektirmez.
• Süper şeffaf, görünmez, pürüzsüzdür. Güvenle gülümseyebilirsiniz.
• Özel günlerinizde kolayca çıkarabilirsiniz.
• Kişiye özeldir, rahatsız etmez, acıtmaz.
• Günlük aktivitelerinizi sınırlamaz. Diş fırçalama, diş ipi gibi günlük rutininize
devam edebilirsiniz.